Một số mặt hàng trái cây đang vào vụ thu hoạch như sầu riêng, mít, vải, thanh long sẽ liên tục dồn về cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn và các tỉnh biên giới phía Bắc, làm xảy ra nguy cơ ùn ứ, gia tăng chi phí, gây thiệt hại cho người dân, doanh nghiệp và ảnh hưởng đến an toàn giao thông, an ninh, trật tự, vệ sinh môi trường tại các khu vực này. Trước tình hình trên, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ trưởng các Bộ: Công Thương, Tài chính, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Ngoại giao, Giao thông vận tải, Thông tin và Truyền thông, Quốc phòng, Công an và Chủ tịch UBND các tỉnh thành trực thuộc Trung ương, các cơ quan liên quan chủ động chỉ đạo, tổ chức triển khai các giải pháp cấp bách nhằm giảm ùn ứ và thúc đẩy xuất khẩu nông sản đang vào vụ được thuận lợi, cần tập trung chỉ đạo quyết liệt một số nhiệm vụ sau:
Giải pháp trước mắt cụ thể như sau:
Cần khẩn trương rà soát các quy định về xuất nhập khẩu nông sản giữa Việt Nam và Trung Quốc, chủ động tổ chức các hoạt động ngoại giao tương ứng, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng của nước bạn để tạo điều kiện thuận lợi, đơn giản hóa các thủ tục, tăng thời gian nhiều hơn nữa cho thông quan và hiệu suất thông quan, không để tái diễn tình trạng ùn ứ dễ gây hư hỏng do điều kiện thời tiết nắng nóng.
Chủ tịch UBND các tỉnh có cửa khẩu cần chủ động theo dõi, đánh giá, dự báo tình hình lưu thông, tập trung hàng hóa nông sản trên địa bàn để tổ chức, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chỉ đạo các lực lượng chức năng kịp thời có biện pháp điều tiết, quản lý phương tiện đưa hàng lên cửa khẩu biên giới, xử lý các điểm ùn ứ, thường xuyên thông tin kịp thời cho các địa phương, cơ quan, doanh nghiệp trên cả nước về tình hình lưu thông, xuất khẩu nông sản tại các cửa khẩu nhằm giảm thiểu thiệt hại cho doanh nghiệp và người dân, xử lý nghiêm khắc các hành vi trục lợi.
Phối hợp với các địa phương, doanh nghiệp và các cơ sở kinh doanh phân phối để thúc đẩy mạnh hơn nữa hoạt động tiêu thụ các loại nông sản đang trong vụ thu hoạch, đồng thời chấn chỉnh, xử lý các hành vi tiêu cực liên quan đến hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu, thông quan hàng hóa tại cửa khẩu.
Theo đó, các giải pháp lâu dài đưa ra cho các cơ quan bộ, ngành địa phương và trung ương bao gồm:
Tích cực đàm phán thúc đẩy mở cửa thị trường, nhất là thị trường chính ngạch, tháo gỡ các rào cản kỹ thuật trong xuất khẩu nông sản. Tập trung đẩy nhanh tiến độ đàm phán về quản lý chất lượng để tăng các loại trái cây được chính thức xuất khẩu vào Trung Quốc, tiếp tục đàm phán giảm tỉ lệ nông sản Việt Nam phải kiểm tra khi xuất khẩu vào thị trường Trung Quốc.
Hướng dẫn, phối hợp với các địa phương khẩn trương xây dựng, phát triển các vùng sản xuất nông sản hàng hóa tập trung với quy mô lớn, đảm bảo đáp ứng các quy định về truy xuất nguồn gốc, chỉ dẫn địa lý, an toàn thực phẩm, đáp ứng tiêu chuẩn quy chuẩn chất lượng hàng hóa phục vụ cho xuất khẩu và tiêu dùng trong nước.
Chủ trì, phối hợp các đơn vị có liên quan xây dựng, ban hành các quy chuẩn, xây dựng các tiêu chuẩn về sản xuất, sản phẩm nông sản thuộc phạm vi quản lý. Tổ chức xây dựng và triển khai chỉ dẫn địa lý về nông, lâm, thủy sản thuộc phạm vi quản lý, tổ chức thực hiện có hiệu quả các giải pháp đăng ký bảo hộ thương hiệu cho sản phẩm nông sản chủ lực của Việt Nam, các giải pháp ứng dụng công nghệ trong truy xuất nguồn gốc sản phẩm được bảo hộ sở hữu trí tuệ, hỗ trợ các doanh nghiệp đăng ký bảo hộ thương hiệu nông sản trong và ngoài nước.
Chủ động cung cấp thông tin, khuyến cáo người dân, các hợp tác xã nông nghiệp, doanh nghiệp tổ chức lại sản xuất nông nghiệp gắn liền với nhu cầu thị trường, đảm bảo đáp ứng quy trình, quy định, tiêu chuẩn của thị trường nhập khẩu từ khâu sản xuất, thu hoạch, sơ chế, đóng gói, vận chuyển, truy xuất nguồn gốc để đẩy mạnh xuất khẩu chính ngạch, xây dựng và hoàn thiện hạ tầng logistics phục vụ cho sản xuất, kinh doanh nông nghiệp của địa phương theo quy hoạch.
Chủ tịch UBND các địa phương biên giới phía Bắc ưu tiên bố trí, huy động các nguồn lực hợp pháp để đầu tư hoàn thiện hệ thống hạ tầng thương mại biên giới đồng bộ theo quy hoạch, đáp ứng yêu cầu phát triển lưu thông, xuất nhập khẩu hàng hóa qua biên giới. Tiếp tục định hướng các cơ quan báo chí đưa tin đầy đủ, khách quan, kịp thời nhằm phản ánh đúng bản chất tình hình để người dân, doanh nghiệp hiểu rõ tình hình, có biện pháp ứng phó kịp thời, tránh bị thiệt hại.
Bộ trưởng các Bộ, Thủ trưởng các cơ quan có liên quan chủ động tăng cường chỉ đạo, phối hợp, hướng dẫn, kiểm tra, hỗ trợ các địa phương thúc đẩy phát triển sản xuất, tiêu thụ nông sản tại thị trường trong và ngoài nước.