Tăng cường hoạt động xúc tiến, tạo thuận lợi thương mại trong khu vực tam giác phát triểnCampuchia – Lào - Việt Nam (CLV DTA)

Mong muốn củng cố và tăng cường hơn nữa quan hệ thương mại, kinh tế - xã hội trong khu vực Tam giác phát triển Campuchia - Lào - Việt Nam,ngày 23 tháng 11 năm 2016 tại Siem Reap - Campuchia, đại diện Chính phủ 3 nước đã ký Hiệp định “Xúc tiến và tạo thuận lợi thương mại trong khu vực tam giác phát triển CLV”. Hiệp định này có hiệu lực đối với Việt Nam từ ngày 26 tháng 5 năm 2018. Theo mục tiêu của Hiệp định là đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại,tạo môi trường kinh doanh thân thiện, tạo thuận lợi cho sự dịch chuyển của người, phương tiện và hàng hóa giữa các bên cũng nhưsự lưu chuyển của thương mại và đầu tư.

Về xúc tiến thương mại, các bên ủng hộ và hỗ trợ nguồn lực để tổ chức, phối hợp tổ chức các chương trình xúc tiến thương mại trong CLV DTA; cơ quan có thẩm quyền của mỗi bên tạo thuận lợi về thủ tục tổ chức hoạt động xúc tiến thương mại và đưa hàng hoá tham gia hội chợ triển lãm; khuyến khích các doanh nghiệp của mỗi bên tham gia các chương trình xúc tiến thương mại. Về hội chợ, triển lãm thương mại các bên nhất trí tổ chức định kỳ mỗi năm ít nhất 01 hội chợ, triển lãm thương mại quốc tế, gọi là hội chợ CLV DTA và sẽ được tổ chức luân phiên giữa các bên; phối hợp cùng tổ chức hội chợ hoặc các hoạt động xúc tiến thương mại khác, huy động kinh phí cho việc xúc tiến thương mại từ các nhà tài trợ; đầu mối cho việc tổ chức hoạt động xúc tiến thương mại quốc tế hàng năm là Bộ Thương mại Campuchia, Bộ Công Thương Lào, và Bộ Công Thương Việt Nam; ủng hộ và tạo điều kiện thuận lợi cho các tỉnh tổ chức các hội chợ và triển lãm quốc tế, khuyến khích thực hiện các đoàn khảo sát, nghiên cứu thị trường và giao thương nhằm thúc đẩy trao đổi thương mại. Về Đầu tư, các bên đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến đầu tư và trao đổi thông tin vềcơ hội đầu tư, khuyến khích các nhà đầu tư tiến hành đầu tư vào CLV-DTA và hoạt động đầu tư sẽ được bảo hộ phù hợp với luật và quy định hiện hành của mỗi nước cũng như các thỏa thuận song phương và đa phương mà Campuchia, Lào và Việt Nam là thành viên.

Tam giác phát triển luôn được khẳng định là một khu vực hết sức quan trọng trong quá trình phát triển của ba nước, là khu vực có rất nhiều tiềm năng, được sự quan tâm của Chính phủ, các Bộ, ngành ba nước và sự hỗ trợ từ các nguồn lực bên ngoài, trong thời gian qua có thể nói khu vực Tam giác phát triển đã có những bước phát triển kinh tế xã hội nhất định, đời sống của người dân có nhiều cải thiện so với trước đây.Trang thông tin điện tử chung của Khu vực TGPT CLV (http://clv-development.org) với 4 thứ tiếng Campuchia, Lào, Việt và tiếng Anh đã bước đầu phát huy vai trò là nguồn thông tin tư liệu quan trọng về Khu vực TGPT CLV, cập nhật các dự án, hoạt động trong khu vực.

Thời gian qua tỉnh Đắk Lắk đã tích cực triển khai thực hiệnvề hợp tác trong khu vực tam giác phát triển, thúc đẩy các hoạt động trao đổi thương mại, tạo điều kiện cho doanh nghiệp của tỉnh đầu tư vào CLV-DTA, ưu tiên trồng cây công-nông nghiệp, xây dựng cơ sở sản xuất, chế biến tại chỗ; thúc đẩy cơ chế trao đổi, cung cấp thông tin thương mại cho nhau để tạo điều kiện đầu tư, mở rộng hoạt động kinh doanh, phát triển thị trường; khuyến khích và thu hút đầu tư phục vụ phát triển kinh tế khu vực tam giác phát triển. Tổ chức, phối hợp tổ chức, tham dự các hội nghị, hội thảo, hội chợ triển lãm hàng hóa và diễn đàn xúc tiến đầu tư thương mại du lịch do các cơ quan trung ương của 3 nước tổ chức.

Ngành Công Thương Đắk Lắk đã triển các nội dung hợp tác trong lĩnh vực thương mại - công nghiệp đến các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh, hỗ trợ thông tin cho các doanh nghiệp quan tâm đến thị trường khu vực; tổ chức các đoàn doanh nghiệp trong tỉnh tham gia các hội nghị, hội thảo, hội chợ triển lãm, diễn đàn xúc tiến Đầu tư - Thương mại - Du lịch do các tỉnh trong khu vực luân phiên tổ chức;  Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột được tổ chức định kỳ 2 năm 1 lần đều có sự tham gia các đoàn của các tỉnh trong khu vực tam giác phát triển. Đẩy mạnh công tác xúc tiến thương mại thông qua các sự kiện nhằm quảng bá sản phẩm trong tỉnh qua các tỉnh bạn để tìm kiếm thị trường tiêu thụ sản phẩm.

Về đầu tư đã triển khai một số dự án như sau:Dự án phát triển cây cao su và một số cây công nghiệp tại tỉnh Mondulkiri do Công ty TNHH MTV Cao su Đắk Lắk làm chủ đầu tư, tổng mức đầu tư đăng ký là 10 triệu USD; dự án đầu tư trồng cao su tại tỉnh Rattanakiri do Công ty CP cao su Krông Búk-Rattanakiri làm chủ đầu tư, tổng vốn đầu tư 700 tỷ đồng; dự án đầu tư trồng 7.000 ha cao su tại xã Seda, huyện Lumphat, tỉnh Rattanakiri do Công ty TNHH MTV cao su Ea H’leo làm chủ đầu tư, tổng vốn dự kiến hơn 71 triệu USD; dự án đầu tư phát triển cây cao su và một số cây công nghiệp của Công ty cao su Đắk Lắk tại CHDCND Lào với tổng vốn 50 triệu USD; dự án sản xuất phân bón sinh hóa hữu cơ KOMIX tại tỉnh Chămpasắk - Lào do Công ty CP sản xuất và thương mại Thiên Phúc làm chủ đầu tư với tổng vốn đăng ký 175.000 USD.

Về thương mại xuất nhập khẩu giai đoạn 2016-2020: Kim ngạch xuất khẩu được 10,585 triệu USD, gồm các mặt hàng cà phê nhân: 569 tấn, thép:20.106 tấn.Chủ yếu là thị trường Campuchia, thị trường Lào chưa phát sinh kim ngạch xuất khẩu. Kim ngạch nhập khẩu: 33,112 triệu USD, mặt hàng nhập khẩu chủ yếu là mủ cao su: 26.758 tấn từ Lào. Hàng hóa nhập khẩu từ Campuchia chưa phát sinh kim ngạch.

Đắk Lắkcó nhiều tiềm năng, thế mạnh trong phát triển kinh tế,giao thương hàng hóa trong khu vực CLV. Tuy nhiên do Cửa khẩu Đắk Ruê-Đắk Lắk (Việt nam)và Chi Miết–Mondunkiri (Campuchia) đã được Thủ tướng chính phủ phê duyệt là cửa khẩu quốc gia nhưng đến nay chưa được đầu tư xây dựng,vì vậygiao thương tại khu vực biên giới hai nước Việt Nam - Campuchia trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk không thuận lợi, việc xuất, nhập khẩu hàng hóa gặp rất nhiều khó khăn, hoạt động thương mại của tỉnh Đắk Lắk với Campuchia vẫn thông qua cửa khẩu Bu Đrăng thuộc địa bàn tỉnh Đắk Nông. Chưa có doanh nghiệp của Lào và Campuchia đầu tư vào tỉnh Đắk Lắk, kim ngạch xuất nhập khẩu thấp, chủ yếu xuất khẩu qua Campuchia và nhập khẩu từ thị trường Lào đối với mặt hàng cao su từ các doanh nghiệp trồng cao su ở nước bạn Lào.   

Xuất phát từ thực trạng trên, để phát triển thương mại biên giới cũng như thực hiện tốt các cam kết và thuận lợi mà Hiệp định “Xúc tiến và tạo thuận lợi thương mại trong khu vực tam giác phát triển CLV” mang lại cho tỉnh Đắk Lắk và các tỉnh trong khu vực. Tại Hội nghị tam giác phát triển CLV ngày 16 tháng 11 năm 2021 do Bộ Công Thương tổ chức, Sở Công  Thương Đắk Lắk đã kiến nghị Chính phủ, Bộ Công Thương,các bộ ngành trung ươngsớm đưa cửa khẩu Đắk Ruê - Chi Miết giữa hai tỉnh Đắk Lắk và Mondunkiri đi vào hoạt động,xây dựng và phát triển hạ tầng thương mại biên giới,cócác giải pháp đầu tư, nâng cấp cơ sở hạ tầng giao thông...Đề nghị Bộ Công Thương thường xuyên tổ chức các hoạt động xúc tiến thương mại, hội chợ triển lãm, kết nối giao thương, trong điều kiện dịch bệnh diễn biến phức tạp, không tổ chức trực tiếp được thì tổ chức dưới hình thức trực tuyến; hỗ trợ trao đổi thương mại tại nhiều địa phương khác nhau bên nước bạn, mở rộng hệ thống phân phối, điểm bán hàng Việt Nam tại các tỉnh trong khu vực tam giác phát triển từ nguồn Chương trình xúc tiến thương mại quốc gia; hỗ trợ quảng bá hình ảnh, thông tin địa phương,sản phẩm hàng hóa qua trang thông tin điện tử chung của Khu vực TGPT CLV (http://clv-development.org) với 4 thứ tiếng Campuchia, Lào, Việt và tiếng Anh.

Đắk Lắk cũng như các tỉnh khác trong khu vực CLV DTA mong muốn tiếp tục nhận được sự quan tâm hỗ trợ từ Chính phủ, các Bộ, ngành Trung ương của 3 nước, đặc biệt là sự hỗ trợ từ các tổ chức quốc tế, các nhà đầu tư để các tỉnh trong khu vực có điều kiện khắc phục những bất cập, yếu kém, khó khăn đang còn tồn tại, tăng cường nguồn lực, tạo động lực phát triển mạnh mẽ và bền vững trong thời gian tớicho khu vực tam giác phát triển CLV.