Đắk Lắk phát triển năng lượng tái tạo góp phần mục tiêu tăng trưởng xanh

Theo Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Đắk Lắk đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2025, phát triển kinh tế gắn với bảo vệ môi trường, Đắk Lắk sẽ tập trung phát triển năng lượng sạch, nông nghiệp công nghệ cao,... Đây vừa là những ngành thế mạnh của tỉnh vừa là xu hướng của cả nước cũng như nhiều nước trên thế giới đã và đang lựa chọn chiến lược phát triển kinh tế bền vững. Đắk Lắk có tiềm năng phát triển năng lượng tái tạo đó là:
          - Về tiềm năng điện gió: Từ năm 2010 đến nay, Đắk Lắk đón nhận 6 nhà đầu tư trong và ngoài nước đến nghiên cứu, khảo sát đo gió để lập dự án điện gió. Kết quả khảo sát cho thấy: vận tốc gió trung bình tại khu vực huyện Ea H’leo, tỉnh Đắk Lắk từ 6.5-7.5m/giây/năm. Hiện nay, dự án Trang trại Phong điện Tây Nguyên, giai đoạn 1 công suất 28 MW đang triển khai các hạng mục công trình, dự kiến tháng 3/2018 đưa vào vận hành phát điện; Công ty TNHH đầu tư Egeres -Singapore đang hoàn tất thủ tục triển khai lắp đặt 04 cột đo gió để khảo sát, lập dự án điện gió với công suất 400MW.
          Theo tính toán của Đơn vị tư vấn về lập Quy hoạch điện gió tỉnh Đắk Lắk, tiềm năng phát triển điện gió Đắk Lắk với vận tốc gió trên 6m/s tổng công suất dự kiến khoảng 1.400 MW. Các khu vực có tiềm năng gió ở các huyện EaH’leo, KrôngBúk, Krông Năng và thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk.
- Về tiềm năng điện mặt trời: Tại buổi Hội thảo giới thiệu bản bức xạ mặt trời, bản đồ tiềm năng năng lượng mặt trời Việt Nam do Tổng cục Năng lượng và Cơ quan hợp tác phát triển Tây Ban Nha (AECID) tổ chức. Đắk Lắk nằm trong khu vực có tiềm năng về năng lượng mặt trời rất lớn khoảng 95GWh/năm, bức xạ mặt trời trung bình khoảng 5kWh/m²/ngày. Các khu vực có tiềm năng điện mặt trời tập trung các huyện Ea Súp, Buôn Đôn,…
            Đến thời điểm này, có 18 nhà đầu tư đến Đắk Lắk đăng ký, nghiên cứu, khảo sát, lập đề xuất dự án với tổng công suất trên 14.000MW, điển hình như: Dự án Nhà máy điện mặt trời Xuân Thiện – Ea Súp, công suất 2000MW, tổng vốn đầu tư 2,2 tỷ USD; Dự án Nhà máy năng lượng sạch Rừng Xanh với công suất 1.117 MW, tổng vốn đầu tư dự kiến 1,2 tỷ USD; Dự án nhà máy điện mặt trời Long Thành, công suất 250MW, tổng mức đầu tư 320 triệu USD. Hiện tại 03 dự án: Dự án Nhà máy điện mặt trời Xuân Thiện – Ea Súp, Dự án nhà máy điện mặt trời Long Thành, Dự án Nhà máy năng lượng sạch Rừng Xanh đang trình hồ sơ bổ sung dự án vào Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia, ngoài ra còn một số dự án điện mặt trời khác đang hoàn thiện hồ sơ bổ sung dự án vào Quy hoạch phát triển điện lực.
          - Đắk Lắk đã triển khai thực hiện quy hoạch phát triển điện lực để đấu nối, truyền tải công suất các dự án điện mặt trời: Vừa qua, Sở Công Thương đã tham mưu cho UBND tỉnh Đắk Lắk đề nghị Bộ Công Thương, Thủ tướng Chính phủ xem xét, bổ sung đường dây 220kV mạch kép, dài 70km vào Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2017-2020; bổ sung đường dây 500KV mạch kép, dài 30km, trạm biến áp 500kV công suất 3x900MW bổ sung vào Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2020-2025 để các dự án điện mặt trời đấu nối thuận lợi, truyền tải hết công suất phát điện. Công suất từ các điện mặt trời trên địa bàn tỉnh sẽ được tính toán tiếp nhận hết, thu gom truyền tải lên đường dây 220KV mạch kép Buôn Kuốp-Krông Búk, đường dây 500kV Pleiku2-Chơn Thành để cung cấp điện cho miền Nam đang thiếu điện.
Để thử nghiệm dự án, Công ty cổ phần đầu tư Long Thành Đắk Lắk đã lắp đặt 15m­² tấm pin mặt trời, công suất 3kW đặt tại UBND huyện Ea Súp, kết quả khảo sát cho thấy: sản lượng điện trung bình 300-350kWh/tháng; bức xạ trên 1.000W/m2.
- Về tiềm năng lượng sinh khối (biomass)
Đắk Lắk là tỉnh có thế mạnh về nông nghiệp, nguồn năng lượng sinh khối rất dồi dào, năng lượng sinh khối từ bã mía khoảng 7,8 triệu tấn, từ cuồng sắn khoảng 2,49 triệu tấn và rác thải đô thị. Trong đề án lập Quy hoạch năng lượng sinh khối tỉnh Đắk Lắk, chúng tôi quy hoạch 08 nhà máy năng lượng sinh khối với tổng công suất khoảng 120MW, kết hợp vừa sản xuất đường tinh luyện, sản xuất tinh bột sắn, xử lý rác thải với đồng phát điện.
- Riêng về tiềm năng thủy điện của tỉnh Đắk Lắk đã được khai thác đáng kể. Hiện nay, Đắk Lắk có 19 Nhà máy thủy điện đang vận hành, phát điện thương mại với tổng công suất lắp đặt trên 820 MW. Hàng năm đóng góp cho hệ thống điện quốc gia khoảng 3 tỷ KWh/năm.
          Tiềm năng, thế mạnh phát triển năng lượng tái tạo, năng lượng sạch tỉnh Đắk Lắk còn rất nhiều ((Như phát triển điện mặt trời trên mặt hồ các công trình thủy điện (19 hồ thủy điện), công trình thủy lợi (600 hồ chứa thủy lợi chưa được khai thác)) và tiềm năng điện gió còn khoảng 1000MW, năng lượng sinh khối chưa được khai thác, sử dụng triệt để. Để khơi dậy, phát huy tiềm năng thế mạnh của tỉnh, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội bền vững của tỉnh. Đắk Lắk rất cần nguồn lực đầu tư từ các nhà đầu tư trong và ngoài nước.Tỉnh Đắk Lắk sẽ đồng hành với nhà đầu tư từ lúc khảo sát, lập dự án, triển khai xây dựng và đến khi dự án đưa vào vận hành; cam kết sẽ thực hiện ưu đãi đầu tư với khung ưu đãi cao nhất, linh động, cụ thể trong từng dự án.
          Để thúc đẩy phát triển nguồn năng lượng tái tạo ở Việt Nam, khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia vào lĩnh vực năng lượng tái tạo, điều kiện cần có một số giải pháp và cơ chế chính sách như sau:
 Một là, Bộ Công Thương nghiên cứu, tham mưu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh cơ cấu tỷ lệ nguồn điện mặt trời trong Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2011 – 2020, có xét đến năm 2030 cho phù hợp với tình hình thực tế, cụ thể như tỷ lệ nguồn điện mặt trời chiếm khoảng 5% vào năm 2020, 7% vào năm 2025, 10% vào năm 2030 trong cơ cấu nguồn điện.
Hai là, Ngày 11/4/2017, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 11/2017/QĐ-TTg về cơ chế khuyến khích các dự án điện mặt trời trời Việt Nam, giá mua bán điện khoảng 9.35 Uscents/kWh, đây là mức giá khá phù hợp và hấp dẫn, đề nghị các Nhà đầu tư huy động mọi nguồn lực, bố trí nguồn vốn, đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện dự án.
Ba là, đề nghị các Bộ, ngành Trung ương tham mưu Chính phủ xem xét, quyết định điều chỉnh giá mua bán điện gió cho phù hợp tình hình thực tế. Theo Quyết định số 37/2011/QĐ-TTg ngày 29/6/2011 của Thủ tướng Chính phủ, giá mua bán điện đối với các dự án điện gió là 1.614 đồng/kWh (tương đương 7,8 UScents/kWh), giá mua điện này còn thấp nên chưa thu hút được nhiều nhà đầu tư.
Đầu tư kinh tế xanh hiệu quả từ nguồn năng lượng tái tạo tác động đến nền kinh tế tuần hoàn và cộng sinh công nghiệp. Vì vậy, Đắk Lắk xác định đây là thế mạnh để thu hút phát triển các dự án năng lượng tái tạo trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk.